Ας διασκεδάσουμε. Τσαρλς Μπουκόφσκι

Θα υπάρχουν πάντα άνθρωποι που λένε, πάμε μια κρουαζιέρα, 
ή πάμε στην Αργεντινή, ή πάμε σινεμά 
ή πάμε σ' έναν αγώνα τένις ή ας πάμε να δούμε την αδερφή μου 
ή τι θα έλεγες για ένα πικνίκ;
Κι εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα απ' όλα αυτά
γιατί για μένα
απλώς και μόνο το να περπατάω κατά μήκος του δωματίου
είναι σαν να προχωρώ ανάμεσα από φλόγες
και
το πρώτο παράξενο πρόσωπο
που θ' αντικρίσω κάθε μέρα
προσθέτει κι άλλον έναν κόμπο
στο στομάχι μου
και
δεν έχω τον χρόνο
γιατί δεν έχω πληρώσει τη θέρμανση
ούτε έχω δοκιμάσει τα λάστιχά μου
και 
ένα από τα δόντια μου πονάει (στην αριστερή πλευρά)
κι έχω λάβει αμέτρητα γράμματα από τρελούς
και έχω μια ειδοποίηση από το κράτος για ένα φορολογικό ζήτημα
και χρειάζομαι ν' αλλάξω λάδι (και το αυτοκίνητό μου χρειάζεται, επίσης).

υπάρχει ένας άνθρωπος εκεί κάτω
κι απλά κάθεται στην βεράντα του.
υπάρχουν άνθρωποι που έχουν περάσει μια ολόκληρη ζωή
χωρίς να έχουν ανοιγοκλείσει τα μάτια τους.

αυτοί μπορεί να είναι οι σοφοί.
εγώ δεν είμαι ένας απ' αυτούς.
εγώ ακόμη πολεμάω δράκους στο μπουντρούμι
του ύπνου μου.

γι' αυτό αν θες να με στείλεις στην κόλαση
μια ώρα αρχύτερα
τότε ανάγκασέ με να περάσω μια ολόκληρη μέρα
στην Ντίσνεϋλαντ.

Η Έξοδος του Μεσολογγίου (10 Απριλίου 1826)

« Εν ονόματι της Αγίας Τριάδος

Βλέποντας τον εαυτό μας, το στράτευμα και τους πολίτας εν γένει μικρούς και μεγάλους παρ’ ελπίδαν υστερημένους από όλα τα κατεπείγοντα και αναγκαία της ζωής πρό σαράντα ημέρας και ότι εκπληρώσαμε τα χρέη μας ως πιστοί στρατιώται  της πατρίδος εις την στενήν πολιορκία ταύτην και ότι, εάν μίαν ημέραν υπομείνωμεν περισσότερον, θέλομεν αποθάνει όρθιοι εις τους δρόμους όλοι […]αποφασίσαμεν ομοφώνως.

Η έξοδος μας να γίνει  βράδυ εις τας δύο η ώρας της νυκτός, 10 Απριλίου ημέρα Σάββατον και ξημερώνοντας των Βαΐων...» (απόσπασμα από την απόφαση της εξόδου).

Η Έξοδος του Μεσολογγίου

Το έργο αυτό του Βρυζάκη, είναι εμπνευσμένο από την Έξοδο της φρουράς του Μεσολογγίου. Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πάνω μέρος παρουσιάζει τον Παντοκράτορα και εκπροσωπεί το Θείο. Το δεύτερο μέρος που είναι και το κύριο περιλαμβάνει την σύγκρουση των αγωνιστών ενώ το τρίτο μέρος είναι καθαρά το επίγειο. « Η σημαία του στρατηγού Νότη Βότζιαρη θέλει μείνει ως οδηγός του σώματος τούτου...». Κεντρικό πρόσωπο είναι ο αγωνιστής που κρατάει την Ελληνική Σημαία με το σταυρό, σύμβολο πίστης και θυσίας. Με τα μαλλιά του να ανεμίζουν και κραδαίνοντας στο άλλο χέρι το σπαθί, ρίχνεται στον εχθρό, δρασκελώντας τον λαβωμένο συμπολεμιστή του ο οποίος πρέπει να είναι Σουλιώτης όπως μπορούμε να διακρίνουμε, από τα ξυρισμένα μελίγγια του, χαρακτηριστικό κούρεμα των Σουλιωτών πολεμιστών. Στη άλλη του μεριά, ένας άλλος συμπολεμιστής του μάχεται με τους Τούρκους. Λίγο πίσω του  παρουσιάζεται μια γυναίκα ντυμένη με αντρική φορεσιά να μάχεται και αυτή. Πολλές  Μεσολογγίτισες ντύθηκαν με ανδρική φορεσιά και ζώστηκαν τ’ άρματα την νύχτα της εξόδου, με σκοπό πρώτα να πολεμήσουν και αν δεν γλίτωναν να έβρισκαν την θανάτωση και όχι το βιασμό ή το σκλάβωμα από τους Τούρκους. Πίσω από αυτή τη γυναίκα παρουσιάζεται ένα ζευγάρι αγωνιστών όπου η γυναίκα  φιλάει τον άνδρα όπως φίλησαν οι Μεσολογγίτισες τα παιδιά και τους άνδρες τους λίγο πριν την έξοδο και ευχήθηκαν καλή αντάμωση στον άλλο κόσμο. Οι Εξοδίτες παρουσιάζονται με καθαρές  λαμπερές φορεσιές και πλουμιστά  άρματα , ενώ αποδίδονται από τον Βρυζάκη με ένα φως, ένα φως που τυφλώνει τους Αγαρηνούς . Τρομάζει από αυτό το φως αυτό το άλογο του Τούρκου αναβάτη, ενώ ο πεζός Τούρκος  επικεφαλής απλώνει το χέρι του και στρέφει το πρόσωπο του αντίθετα μην αντέχοντας στη θωριά των ήρωων.   

« Διά να μη μπερδευθή το στράτευμα... δίδεται το γεφύρι της Δάμπιας του Στορνάρη...». Η σκηνή εξελίσσεται πάνω σε μια γέφυρα στην οποία πατούν οι Εξοδίτες. Η γέφυρα αυτή έχει συμβολικό χαρακτήρα. Συμβολίζει το πέρασμα από την θνητή ζωή στην αθανασία της δόξας και της υστεροφημίας. Οι Τούρκοι αποδίδονται από τον Βρυζάκη άσχημοι με βαριά μουντά χρώματα, σε αντίθεση με τους υπερασπιστές την πόλης, εκφράζοντας έτσι την μάχη ανάμεσα στις δυνάμεις του σκότους και του φωτός αλλά και την πολιτισμική σύγκρουση δύσης και ανατολής. Στο κάτω μέρος της γέφυρας παρουσιάζονται δυο γυναίκες. Η μία ήδη νεκρή με το παιδί της, η άλλη έτοιμη να πεθάνει ενώ το παιδί της είναι ακόμα ζωντανό. Με αυτή τη σκηνή, ο Βρυζάκης θέλει να παρουσιάσει την συνέχεια της ζωής και του Έθνους, μέσα από τον χαλασμό και τη σφαγή η Ελλάδα θα συνεχίσει. Στο κάτω μέρος πάλι εμφανίζονται οι Τούρκοι να ανεβαίνουν τον τοίχο της πόλης. Στα  ρούχα τους έχουν μια κόκκινη απόχρωση, ενδεικτική του αίματος και του κόπου που χρειάστηκε από μέρους τους για την κατάληψη της πόλης. Ο πρώτος Τούρκος πολεμιστής που έχει ανέβει στον τοίχο κρατάει στο ένα χέρι του τούρκικο μπαϊράκι και έχει στο στόμα του μαχαίρι ενώ παράλληλα κοιτάζει τους Ελευθέρους Πολιορκημένους. Ίσως να γνωρίζει και αυτός ότι το Μεσολόγγι θέλει πολύ αγώνα ακόμα για να πέσει.

Στο επάνω μέρος σε ένα θόλο εμφανίζεται ο Παντοκράτορας σε μια νεφέλη με τους αγγέλους. Παρουσιάζονται χαμηλά έτοιμοι να αγγίξουν τα όπλα των αγωνιστών. Στο αριστερό μέρος εμφανίζεται ένας άγγελος με σπαθί σαν να μάχεται και αυτός κατά των Τούρκων ενώ οι υπόλοιποι κατεβαίνουν να  δαφνοστεφανώσουν τους ‘Έλληνες αγωνιστές, για την νίκη τους ενάντια στις δυνάμεις του κακού και την υπέρβαση τους  στα ουράνια , όπου σαν άλλοι ημίθεοι της μυθολογίας πέρασαν με το θάνατο τους στην Αθανασία.

Σήμερα στην Πινακοθήκη της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου βρίσκεται πιστό αντίγραφο του πίνακα του Βρυζάκη φιλοτεχνημένο από τον Μεσολογγίτη ζωγράφο Δημήτριο Κασόλα. Στην Εικόνα της Εξόδου αποδίδεται από τους Μεσολογγίτες ακόμη και σήμερα, θρησκευτική ευλάβεια  και σεβασμός, ενώ στην κορύφωση των εορτών της Εξόδου τα στρατιωτικά τμήματα που την συνοδεύουν της αποδίδουν τιμές αρχηγού κράτους. 

O γιος του πρώην. Θωμάς Γκόρπας

Ο μπαμπάς του υπήρξε ιδεολόγος
πήγε και ξαναπήγε εξορία
και τώρα τύπος και υπογραμμός
στην εκλεκτή του ενορία
τώρα ένας πρώην θλιβερός
άσσος στις συμβουλές που τρώει
απ' το παχύ φαϊ μιανής κυρίας
κάποτε μισητής υπεραξίας...

Ο μπαμπάς
καλλιεργεί με πάθος άνθη στα φανερά
και στα κρυφά γλυκύτατη νοσταλγία...

..............................................................
Η μαμά
νεάζει δρα με νεανίσκους στα κρυφά
στα φανερά παίζει κουμ καν με πάθος...

ο μπαμπάς η μαμά ο γιος.
Ο γιος του μπαμπά και της μαμάς
Η μαμά
λέει τον άντρα της στημένη λεμονόκουπα
το γιο του κόκκινο μπαλόνι έτοιμο να σκάσει
οι φίλες της μαμάς πειράζουν το μπαμπά
και ζαχαρώνουνε το γιο που ζαχαρώνει
μιας φίλης της μαμάς το γιο..
Αφυπηρετών ο γιος θα μπει στη δράση
βεβαίως ως ηγέτης νέος και βεβαίως
στην κακομοίρα Αριστερά...

Τώρα το παιδί υπηρετεί στο ναυτικό
η Αριστερά τονίζει πως υπηρετεί αυτή
η Δεξιά γνωρίζει το μπαμπά και δεν ανησυχεί
το Κέντρο δεν ενδιαφέρεται περί φακέλων
εγώ του νεαρού του έφτιαξα το φάκελο για την Αριστερά
αλλά αυτή με θεωρεί και με το δίκιο της δεξιό
και
Οσοι νομίζουν ότι αντιγράφω τον Πρεβέρ
ας συνεχίσουν να διαβάζουν άλλα ποιήματα
αρκούντος σοβαρά και προοδευτικά...
Αμήν.

Ο " Μπάιρον" το 2016. Ηλίας Τσιμόπουλος

Ήμουν λίγο μικρότερος από δέκα χρονών όταν για πρώτη φορά ήρθαν στην πόλη απόγονοι του Μπάιρον.  Η απόδοση τιμών έγινε στο μνημείο μπροστά από την Παλαμαϊκή Σχολή όπου, ως γνωστό, εκεί ήταν και το σπίτι του Χρήστου Καψάλη. Πέρασαν αρκετά χρόνια ώσπου είδαμε τον Μπάιρον να ζωντανεύει μπροστά μας. Ο μοναδική ομοιότητα του συμπολίτη μας Ηλία Τσιμόπουλου μ’ αυτή του Άγγλου Φιλέλληνα, είχε σαν αποτέλεσμα το ευχάριστο ξάφνιασμα των θεατών της πομπής. « Ο Μπάιρον, ο Μπάιρον» ακούγονταν κατά μήκος της πομπής. Η καταπληκτική ομοιότητα του Ηλία αποτέλεσε και αντικείμενο περιέργειας των απογόνων του Μπάιρον όταν κάποιοι από αυτούς ξαναήρθαν στο Μεσολόγγι. Με τα χρόνια η παρουσία του «Μπάιρον» (Ηλίας Τσιμόπουλος) έγινε σχεδόν θεσμός. Η επιτυχημένη μεταφορά από το παρελθόν στο παρόν έδωσε στην πομπή μια άλλη διάσταση. Ο Ηλίας συμμετείχε έως και φέτος στην πομπή των Εορτών Εξόδου ως « Βύρωνας» με το σύλλογο « Φίλοι της Λιμνοθάλασσας».

Φίλε Ηλία σ’ ευχαριστούμε για την ξεχωριστή πινελιά που πρόσθεσες όλα αυτά τα χρόνια στην πομπή. 

Nâzım Hikmet.

Γιὰ τὰ τραγούδια μου

                                                               Δὲν ἔχω πήγασο μὲ σέλαν ἀργυρὴ
                                                                                 οὔτε καὶ πόρους
                                                                          -ὅπως τοὺς λέν᾿- ἀδήλους
                                                                                 δὲν ἔχω μήτε γῆ
                                                                                     μιὰ σπιθαμὴ
                                                                         μονάχα ἕνα ποτηράκι μέλι
                                                                        σὰ νά ῾ναι φλόγα λαμπερή.

                                                                             Αὐτὸ εἶναι τὸ βιός μου
                                                                         κι εἶναι καὶ γιὰ τοὺς φίλους
                                                                     κι ἐνάντια σ᾿ ὅλους τοὺς ἐχθροὺς
                                                                                        ἐντός μου
                                                               φυλάγω αὐτὸν τὸν πλοῦτο μου
                                                                                       ἕνα ποτήρι μέλι.

                                                                      Ὑπομονή, συντρόφοι, ὑπομονὴ
                                                                               καὶ θὰ ῾ρθει μέρα ἡ τρανὴ
                                                                                         ναὶ θά ῾ρθει!
                                                            -Σ᾿ αὐτοὺς πού ῾χουν τὸ μέλι θὲ νὰ ῾ρθεῖ
                                                                                 ἡ μέλισσα ἡ μιὰ
                                                                                   ἀπ᾿ τὴ Βαγδάτη.

To Μεσολόγγι στον Κινηματογράφο.

Οι παραγωγικές σχέσεις της, το φυσικό, τοπίο, η ιδιοσυγκρασία των κατοίκων της πόλης  είχαν σαν αποτέλεσμα να γυριστούν στην πόλη εξ ολοκλήρου ή και οι περισσότερες σκηνές συγκεκριμένων ταινιών.  Η πρώτη ταινία εξ' ολοκλήρου γυρισμένη στην πόλη, η  οποία αποτελεί και ντοκουμέντο για τον αυθεντικό τρόπο ζωής που πλέον ανήκει στο παρελθόν είναι η " Λίμνη των πόθων" με τον Γιώργο Φούντα και την Τζένη Καρέζη. Ο " Λευτέρης Δημακόπουλος" είναι η δεύτερη ταινία. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί και μια "συνέχεια" ως προς την κοινωνική μετεξέλιξη του τρόπου ζωής που περιγράφει η " Λίμνη των πόθων". Η τρίτη ταινία που έχει αρκετές σκηνές από την λιμνοθάλασσα είναι η " Εποχή των δολοφόνων" . Η " Εποχή των δολοφόνων " περιορίζεται μόνο στην λήψη των τοπίων χωρίς αναφορά στην πόλη. 

Λευτέρης Δημακόπουλος

Η εποχή των δολοφόνων

Νότιος ήχος στη σκιά της θάλασσας. Μεσολόγγι.

Το μουσικό σχήμα " Νότιος ήχος " δημιουργήθηκε το 1987. Το " Νότιο ήχο " συγκροτούσαν οι Αχιλλέας Περσίδη (κιθάρα,λαούτο),Γιώργος Ξυλούρης(λαούτο),Στέλιου Πετράκη(λύρα), Παναγιώτης Κατσικιώτης και Ηλίας Τσαγκάρης (κρουστά). Οι συνθέσεις τους οργανικές, αποτέλεσαν ανανέωση στον Ελληνικό μουσικό ήχο και ταυτόχρονα θεωρήθηκαν σύγχρονες μουσικές προτάσεις. Στη μουσική τους κυριαρχεί ο αυτοσχεδιασμός και η φαντασία. Το 1996 κυκλοφορεί το άλμπουμ " Στη σκιά της θάλασσας" στο οποίο περιλαμβάνεται το τραγούδι "Μεσολόγγι" .

Σπεράντσα Βρανά.

Γεννημένη το 1928 στο Μεσολόγγι. Σύμφωνα με μαρτυρίες από μικρή είχε αγάπη για τον κόσμο του θεάτρου, γι αυτό και βρίσκονταν συνέχεια στα καμαρίνια των ηθοποιών των περιοδευόμενων θιάσων, ώσπου μέρα ακολούθησε τον θίασο το Νίκου Φέρμα. Πληθωρική με πηγαίο χιούμορ αυθόρμητη όπως ήταν κάποτε και οι κάτοικοι της πόλης που μεγάλωσε, η Βρανά δείχνει με άμεσο τρόπο τα στοιχεία της πόλης που γεννήθηκε. Η ζωή  της απολαυστική πλήρης σε όλες τις εκφάνσεις της όπως η ίδια είχε δηλώσει σε όλες τις συνεντεύξεις της. Συμμετείχε σε πολλές ταινίες. Η πιο ενδεικτική  συμμετοχής της είναι αυτή στην " Κάλπικη Λίρα" στο ρόλο της κοκότας μαζί με το Νίκο Σταυρίδη στο ρόλο του τυφλού.

We Shall Overcome

 Το τραγούδι ύμνος του κινήματος των ατομικών δικαιωμάτων στις ΗΠΑ. Αν και μπορεί να αναχθεί σε εκκλησιαστικό ύμνο, αποτέλεσε το βασικό σύνθημα στις συγκεντρώσεις των ακτιβιστών τη δεκαετία του '40. Ανήκει στη folk αμερικανική μουσική. Τραγουδήθηκε στην πλατεία Τιεν Αν Μεν, στην πτώση του  τείχους του Βερολίνου, στις πορείες των Βετεράνων του Αραβοϊσραηλινού πολέμου. Το τραγούδι ερμηνεύθηκε  από πλειάδα τραγουδιστών με πιο γνωστούς την Joan Baez τον Bruce Springsteen, τον Pete Seeger.

Ήταν το τραγούδι που τραγουδήθηκε στην πορεία από τη Σέλμα στο Μοντγκόμερι με επικεφαλής τον Δρ. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ 

We shall overcome 
We shall overcome 
We shall overcome some day 

Oh, deep in my heart 
I do believe 
We shall overcome some day 

We'll walk hand in hand 
We'll walk hand in hand 
We'll walk hand in hand some day 

Oh, deep in my heart 
I do believe 
We shall overcome some day 

......................................................

Μανώλης Καλομοίρης

Στις αρχές του 20^ου κορυφώνεται το  «μουσικό ζήτημα». Η διαμάχη « παραδοσιακών» και «προοδευτικών». Η ευρωπαϊκή επιρροή την περίοδο αυτή αυξάνεται και γίνεται σχεδόν καθολική. Η έννοια του όρου « εθνική μουσική»  μεταβάλλεται. Ικανοί ώστε να δημιουργήσουν «εθνική μουσική» θεωρούνται όσοι έχουν ακολουθήσει πλήρεις σπουδές δυτικής μουσικής. Ο πλέον δυναμικός φορέας αυτών των αντιλήψεων είναι ο Μανώλης Καλομοίρης. Οι μουσικές του σπουδές ξεκινούν από την Κωνσταντινούπολη με μαθήματα πιάνου. Θα συνεχίσει στη Βιέννη και θα διδάξει μουσική στο Χάρκοβο της Ουκρανίας στη μουσική σχολή Ομπολένσκι.

 Ο Καλομοίρης θ ανοίξει μέτωπο με τους επτανήσιους μουσικούς. Θα τους αποκαλέσει περιφρονητικά « Ιταλούς» ( παραπέμποντας στα μουσικά τους πρότυπα). Αμφισβητεί την ελληνικότητα της μουσικής τους και θεωρεί ότι η « Ελληνική εθνική μουσική» πρέπει να στηριχθεί στη γερμανική μουσική. Το 1919 με ηγέτη τον Καλομοίρη θα ιδρυθεί το Ελληνικό Ωδείο, με παραρτήματα σε συνοικίες στην Αθήνα αλλά και στην επαρχία. Το 1926 ο Καλομοίρης μαζί με παραιτηθέντες μουσικούς θα ιδρύσει το Εθνικό Ωδείο. Αγαπημένος ποιητής του Καλομοίρη ο Κωστής Παλαμάς, του οποίου έργα θα μελοποιήσει. Οι Ίαμβοι και Ανάπαιστοι αποτέλεσαν δυο κύκλους τραγουδιών με συνοδεία ορχήστρας. Ο Καλομοίρης θα κάνει χρήση των μοτίβων του Βάγκνερ, η σχέση του όμως με τη βαγκνέρεια μουσική θα παραμείνει επιφανειακή καθώς ο Καλομοίρης λυρικός μην έχοντας η μουσική του τον Βαγκνερικό παλμό ακόμα και όταν είναι πολυφωνικά πυκνωμένη.

Από το Βέλγιο με αγάπη.

«Εσύ έλα, χρυσομάμουνο μου ανέβα

Πιάσου κρατήσου απ’ το σκοινάκι τούτο

Ναι, πιάσου, αλλ’ απαλά γιατ’ είναι σάπιο

Ωστόσο λίγο τρίψιμο το θέλει

Είναι φανερό ότι σκοινάκι ονομάζεται στο κείμενο ο μεγάλος τεχνητός φαλλός που αποτελούσε μόνιμο στοιχείο στην αμφίεση του κωμικού ηθοποιού» ( K.J. Dover Η κωμωδία του Αριστοφάνη μτφρ. Ι.Θ. Κακριδής)

Το 2013 ο Εθνικός και Διεθνής μας σταρ ( με την συνδρομή της Νανάς αλλά και αγαπημένος καλλιτέχνης της πρώην υφυπουργού πολιτισμού κυρίας Γκερέκου) εμφανίζεται στις Βάκχες με σκελέα τύπου σλιπ προκαλώντας  άλλη μια φορά υστερία τόσο στις νεαρές θαυμάστριες του όσο και στα εκστασιασμένα milf. Η δε ερμηνεία του μοναδική όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν δημοσιεύματα της χρονιάς. Άλλωστε ο Σάκης έχει μόνο μια προοπτική, αυτή της επιτυχίας.

Στο Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου το καλοκαίρι του 2014 η Νικαίτη Κοντούρη, παρουσιάζει τον Ξέρξη γυμνό πάνω στη σκηνή. Η παρέμβαση αυτή στο έργο του Αισχύλου (Πέρσαι) έτυχε θετικών σχολίων από κοινό και κριτικούς.

Σωτήριο  έτος 2016  ο γνωστός «κομιστής» μαζί με πλήθος εξεγερμένων ηθικολάγνων, μιλούν περιπαικτικά για τα « παλλόμενα πέη» του Βέλγου Γιαν Φαμπρ. Ο δε καλλιτεχνικός κόσμος έκανε αναφορά για την ιερότητα του χώρου της Επιδαύρου. Τόσα χρόνια όμως η σιωπή του καλλιτεχνικού κόσμου ήταν χαρακτηριστική στις επιδοτήσεις «Κραουνάκη» . Τόσα χρόνια ήταν αρκετά δύσκολο να γίνει Διεθνές το Φεστιβάλ Αθηνών.

Έκανε λόγο και για αποικία ο καλλιτεχνικός κόσμος. Μόνο που όταν η διαδικασία αποικιοποίησης ήταν σε εξέλιξη  …δεν ήξερε …δεν άκουγε …δημιουργούσε!

. 

Το σονέτο του μόλου (Λιμενεργάτες).

                     Ολάκερη ζωή δουλειάς στο ντόκο

                      σου  'ναι στο χέρι κολλημένο ένα φτυάρι

                      έχεις ασπρίσει πριν γίνεις παλικάρι

                      η πλάτη στράβωσε απ’ το πολύ το φόρτο

                      Πρωί  πρωί στην πόστα, ήρθε βαπόρι,

                      σφιχτά στη μέση  δεμένο το ζωνάρι

                      καμίνι γίνηκε και σήμερα τ’ αμπάρι

                      η ανάσα μπούκωσε απ’ τη πολύ τη σκόνη

                      στο μήνα που  φυγε σε βρήκε αβαρία

                      κι έκανες  υπομονή, στην τσουβαλαρία,

                      πριν λίγο έμαθες, πως έκοψαν το γάλα

                      Τα μάτια σου κόκκινα πάντα θυμάμαι

                      δε  ρώτησα αν είν’ ο ιδρώτας, αν είν’ η αλμύρα

                      στο στόμα δυο λέξεις σου μείναν , μάινα, βύρα

                                                                             Ποιητική συλλογή Προβέντζα

Τὰ Γράμματα

  Θὰ πάψω πιὰ νὰ γράφω ποιήματα

ἔριξες τὸ χρυσό σου δαχτυλίδι μὲς στὴ
θάλασσα
στὴν ἀμμουδιὰ μὲ τὸ νεκρὸ κρανίο
κι ὅλα τὰ βουλιαγμένα καράβια βγῆκαν
στὸν ἀφρὸ
κι ὁ καπετάνιος ζωντανὸς
κι οἱ ναύκληροι νὰ χαμογελᾶνε

εἶπα θὰ πάψω πιὰ νὰ γράφω ποιήματα

καὶ στὸ παράθυρο τοῦ σπιτιοῦ μου τοῦ προγονικοῦ
ὁ πατέρας μου καὶ ἡ μητέρα μου
κουνᾶνε τὰ μαντήλια τους καὶ χαιρετᾶνε

τὰ ποιήματά μου ὅμως δὲν μπόρεσαν νὰ
τὰ διαβάσουν
ἔχουν ξεχάσει νὰ διαβάζουν
λένε τὸ κάπα ἄλφα καὶ τὸ δέλτα ἔψιλον

καὶ σὺ μοῦ εἶπες ψέματα
στὸν τόπο αὐτὸ τοῦ κόκκινου γελαστοῦ
κρανίου μὲ ξεγέλασες
γι᾿ αὐτὸ κι ἐγὼ σὲ γέλασα
καὶ μὲ πιστέψατε

κατάρα μὲ τὶς ἑφτὰ σκιὲς

πάντα θὰ γράφω ποιήματα

                                                                    Μίλτος Σαχτούρης

Στοιχεία αρχαίας τραγωδίας στην αναπαράσταση του Καψάλη.

Η αναπαράσταση της ανατίναξης του Χρήστου Καψάλη ολοκληρώνει με τρόπο μοναδικό την πομπή το βράδυ του Σαββάτου του Λαζάρου.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αναπαράσταση, όπως τελείται μέχρι και σήμερα διατηρεί στοιχεία αρχαίας τραγωδίας; Θα προσπαθήσουμε με μια δόση αφαίρεσης να το διαπιστώσουμε.

Πρώτη Αθηναϊκή σχολή ...Η αθηναϊκή λογοτεχνία μέσα από την « Πρώτη Αθηναϊκή σχολή» υπηρέτησε την εθνικοπατριωτική ιδεολογία του μικρού ελληνικού κράτους, της οποίας άξονες ήταν η αδιάλειπτη ιστορική συνέχεια του ελληνισμού από την αρχαιότητα ως τα νεότερα χρόνια και η ανάγκη ενσωμάτωσης των τουρκοκρατούμενων περιοχών με ελληνικό πληθυσμό, στον κορμό του ελληνικού κράτους. Η εξέλιξη της αθηναϊκής ποίησης χαρακτηρίζεται από τρείς περιόδους, τις οποίες ο Δημαράς προσδιορίζει με τους εξής χαρακτηρισμούς «Εξόρμησης» (1830 – 1850), «Ακμή» (1850 – 1870) και «Παρακμή» (1870 -1880). Στην περίοδο της εξόρμησης εμφανίζεται η πρώτη γενιά Αθηναίων ποιητών με τους Α. Σούτσο, Γεώργιο Ζαλοκώστα, Παναγιώτη Σούτσο και τον Αλέξανδρο Ρίζο Ρακγαβή.

Γεννημένος στο Συρράκο της Ηπείρου και γιός πλούσιου εμπόρου ο Γ. Ζαλοκώστας θα μεγαλώσει μαζί με το αδερφό του Δημήτριο στο Λιβόρνο, λόγο της δυσμένειας, στην οποία εξέπεσε η οικογένεια του από τον Αλή Πασά. Η επανάσταση θα τον βρει στον Πύργο της Ηλείας. Θα λάβει μέρος στη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου από την οποία και θα επιζήσει. Πρώτη επίσημη λογοτεχνική εμφάνιση θα κάνει το 1851 όπου και θα βραβευθεί, στο «Ράλλειο» διαγωνισμό για το έργο του « Μεσολόγγιον» .

Στην κατηγορία των λυρικών του Ζαλοκώστα ανήκει και το μελόδραμα η «Η Τελευταία ΝυΞ» . H αναπαράσταση της ανατίναξης του Χρήστου Καψάλη που λαμβάνει χώρα στο Ταφείο των Ηρώων της Ι.Π. Μεσολογγίου το Σάββατο του Λαζάρου είναι βασισμένη στο μελόδραμα αυτό, με διαφοροποιήσεις ωστόσο στους στίχους όπως αυτοί είναι διατυπωμένοι στα άπαντα του Ζαλοκώστα.

Η αναπαράσταση ξεκινά με την μοναδική αφήγηση του συμπολίτη μας Πέτρου Σιάμου μεταφέροντας το δραματικό χώρο στις τελευταίες στιγμές που λαμβάνουν χώρα την στιγμή που ξεκινά η έξοδος της φρουράς. Είναι η νύχτα της 10ης Απριλίου του 1826 «10 Απριλίου 1826, ο ήλιος έδυσε η νύξ ήλθε» Το φώς της πανσελήνου παρουσιάζει ένα τοπίο φρικτό από τις σκληρές μάχες «Η σελήνη […] το φρικτόν τοπίον» Θα προετοιμάσει το κοινό για την εξέλιξη της δράσης «κρατεί για νεκροθάφτη , τον Χρήστο τον Καψάλη». Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια αγγελική ρήση, η οποία όμως πραγματοποιείται στην αρχή και όχι στη εξέλιξη του δράματος. Στην συνέχεια εμφανίζεται ο Χορός ο οποίος παρεμβαίνει λεκτικά μόνο.

Ποιος είναι ο Χορός;…… Ο Χορός όπως προαναφέραμε δρα μόνο λεκτικά. Υπό αυτή την έννοια ο ρόλος του επί σκηνής είναι περιθωριακός. Μια ριζοσπαστική θεωρία σε σχέση με το ρόλο του Χορού ως «φωνή του ποιητή» είναι αυτή σύμφωνα με την οποία, ο Χορός είναι το «φερέφωνο της πόλης» . Στο χορικό λοιπόν ο Χορός παρουσιάζεται σαν πιστός σύντροφος του Καψάλη «κι εμείς θα πεθάνωμεν πιστοί σύντροφοι σου». Οι σύντροφοι του Καψάλη είναι ο λαός της πόλης που με την επιστροφή του από τον Κάλαμο, στον οποίο είχαν καταφύγει, είχε ήδη επιλέξει να θαφτεί μαχόμενος στις πατρικές εστίες αν δεν ελευθερώνονταν.

Στη συνέχεια ξεκινά η αντιφωνία μεταξύ Καψάλη και Χορού. Ο Καψάλης με ύφος συλλογισμού θα αποζητήσει το σπαθί του «λοιπόν το σπαθί μου», «το σπαθί μας» απαντά ο Χορός. Ο Δημογέροντας και ο λαός της Πόλης.«Ελευθερία» θα πει με έντονο τρόπο ο Καψάλης « ή θάνατο ένδοξο» θα απαντήσει ξανά ο Χορός. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε μπροστά μας ένα τραγικό ήρωα, ο οποίος παρουσιάζει στοιχεία ήθους ενός ήρωα του Σοφοκλή. Βρισκόμαστε σε μια στιγμή κορύφωσης «αυτονομίας» του ήρωα που πρέπει να αποφασίσει να πράξει ή να μην πράξει έχοντας επίγνωση των συνεπειών της πράξης αυτής. Ποια είναι η πράξη και ποιες οι συνέπειες; Σε μια συζήτηση μας ο Γεράσιμος Ρεπάσος, ο οποίος υποκρίθηκε το ρόλο του Καψάλη, εξέφρασε μια πολύ ενδιαφέρουσα άποψη. Τα τελευταία λόγια του Καψάλη είναι «μνήσθητι μου Κύριε». Ο Καψάλης επικαλείται το θεϊκό έλεος για τη πράξη της αυτοχειρίας που θα διαπράξει καθώς και της δολοφονίας τόσων ψυχών, Αγαρηνών και Ελλήνων. Μια πράξη ένδοξη αλλά ταυτόχρονα μεγάλο αμάρτημα.

Η αναπαράσταση της ανατίναξης του Χρήστου Καψάλη κορυφώνει το συναίσθημα που δημιουργείται από την σεμνότητα και την κατάνυξη της πομπής που έχει προηγηθεί. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο ορισμός που δίνει ο Αριστοτέλης για την τραγωδία, σ ένα σημείο του, βρίσκει αντίκρισμα στο τάφο του Μάρκου Μπότσαρη το Σάββατο του Λαζάρου ἔστιν οὖν τραγωδία μίμησης πράξεως σπουδαίας και τελείας.

Περίανδρος Παπανικολάου

H Ελλάδα ανήκει στου Έλληνες.

                                  Πατρίδα μου σαν τον ήλιο σου ήλιος αλλού δε λάμπει

                                     αλλά πληθύναν οι καπνιές τα " λάθη" και τα θάμπη.

                                   Πατρίδα μου σαν τον ήλιο σου ήλιος αλλού δε λάμπει

                                    αλλά απο κάμπιγνκ μάυρισαν ακρογιαλιές και κάμποι.

Θ. Γκόρπας

Τα γυμνά των 80΄s.

 Το απόλυτο θηλυκό Βίνα Ασίκη, η καυτή Βάνα Μπάρμπα και η γλυκιά αμαρτία Σοφία Αλιμπέρτη, με τις γυμνές σκηνές στις ταινίες τους, δικαίωσαν το χαρακτηρισμό τους ως sex symbols τη δεκαετία του 80 kai παράλληλα το ανδρικό κοινό των θαυμαστών τους.

Βίνα Ασίκη

Βάνα Μπάρμπα

Σοφία Αλιμπέρτη

Η επικότετερη μάχη. Η μάχη της Κλείσοβας.

Τ΄ άλλο πρωί 25 του Μάρτη, ανήμερα του Ευαγγελισμού, βλέπουμε την χαραυγή, τη γη σκεπασμένη μ' ένα τόσο σκοτεινό πούσι, που μόλις ξεχωρίζαμε  τα σπίτια απο τον ανεμόμυλο στο Μεσολόγγι.Όλοι αρχίσανε να λένε ότι ήταν σημάδι μεγάλης αιματοχυσίας. Και να δίχως να το περιμένουμε, ακούμε ξαφνικά αντίκρυ μας κρότο, απο το μέρος της θάλασσας που έμοιαζε με κείνο όπου κάνουν τα νερά πέφτοντας σε καταρράκτες. 

Απεικάσαμε ότι το κίνημα του εχθρού ήταν στο πόστο μας

Δυο ώρες βάσταξαν τα γιουρούσια κι ο ήλιος αστραφτερότερος κίνησε στον ουρανό. Τότες, μ΄ ένα σινιάλο, χύμηξαν οι εχθροί όλοι μαζί για τρίτη φορά. Ζύγωσαν ξανά ίσαμε με δέκα δρασκελιές και πάλι τους πισωγύρισαν οι αθάνατοι της Κλείσοβας.

Οι αξιωματικοί τους  τα χάσανε κι ο καθένας πολέμαγε πια για το εαυτό του όσο που οι αθάνατοι της Κλείσοβας. μ όλη την αταραξία ντουφέκαγαν.

Ο πόλεμος βάσταξε, με τούτο το σχέδιο, απο το μεσημέρι ίσαμε τις πεντέμιση τ΄ απόγευμα. Μα καθώς οι βάρκες γέμισαν κουφάρια και βάρυναν και δεν μποραγαν να τις κουνήσουν, άρχισαν οι αραπάδες να βγαίνουν παλι πάνω στο χαντάκι και να τους ορμάνε. Βάραγαν πια απο κοντά τους δικούς μας, μα όσοι ορμάγανε να πατήσουν το ταμπούρι χτυπιόνταν απ΄ άσφαλτο βόλι και πέφταν ωσάν οργή θεού. Κοίταζα κατά τη λίμνη κι έβλεπα μπουλούκια  να πλέουνε τα κουφάρια.

Πηγή : Δημ. Φωτιάδη " Μεσολόγγι. Το έπος της μεγάλης Πολιορκίας" 

Στον Κύριο μας με αγάπη. Σίντνεϋ Πουατιέ.

Ο πρώτος αφροαμερικανός ηθοποιός που βραβεύθηκε με όσκαρ Α ανδρικού ρόλου στην ταινία " Κάτω απο το βλέμμα του Θεού" . Γεννημένος το 1927 ο Σίντνεϋ Πουατιέ, εκτός από ηθοποιός, υπήρξε σκηνοθέτης συγγραφέας και διπλωμάτης. Το 2009 βραβεύθηκε απο τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελεθερίας. Η ταινίες του Πουατιέ πάντα είχαν πολιτικό- κοινωνικό περιεχόμενο. Η συγκλονιστικότερη ερμηνεία του ήταν στον ταινία " Στον Κύριο μας με αγάπη". Ο Πουατιέ υποδύεται έναν άνεργο μηχανικό που καταλήγει να κάνει μαθήματα στο  υποβαθμισμένο Ιστ Εντ του Λονδίνου. Εκεί αντιμετωπίζει τους σκληροτράχηλους μαθητές των οποίων στο τέλος θα κερδίσει το σεβασμό.

*εικ. (1,2,3,4) Στον Κύριο μας με αγάπη

                                                             

1

2

3

4

H γέννηση του Μαγιακόβσκι

                                                                      Κοιτάχτε
                                                           θαυμάστε απο κάθε μεριά 
                                                      αυτή την πενταπλή ακτινοβολία
                                                        αυτό ονομάζεται  " τα χέρια".
                                                       Ένα ζευγάρι θεσπέσια χέρια!
                                                            Παρατηρήστε με καλά 
                                      Πως δύναμαι να τα κινώ απ΄τα δεξιά στ΄αριστερά
                                                     κι από τ΄αριστερά στα δεξιά.
                                                    να διαλέγω τον πιο όμορφο λαιμό
                                                       κι ολόγυρα του να τυλίγομαι.


                                                Ανοίχτε το κιβώτιο του κρανίου μου.
                                                   θα δείτε να σπιθοβολά εκεί μέσα
                                                          το πιο πολύτιμο πνεύμα.
                                                                  Υπάρχει κάτι
                                                      Που ναι ακατόρθωτο για μένα;
                                                                    Αν θέλετε 
                                                                   θα εφεύρω    
                                                              ένα καινούργιο ζώο.
                                                                  θα χει δυο ουρές
                                                                  και τρία πόδια.

Φωτο: Περίανδρος Παπανικολάου